Η λέξη “γυναίκα” είναι μια από αυτές που μπορεί να περικλείουν έντονες κι αντιφατικές σημασίες. Γυναίκα μπορεί να σημαίνει ευαισθησία κι υπομονή, αλλά μπορεί επίσης να σημαίνει και δύναμη ή επιμονή. Αυτά είναι μερικά βιβλία που αγγίζουν γυναικεία ζητήματα, προσεγγίζοντας τα μέσα από τη σκοπιά της δύναμης που κρύβει η κάθε γυναίκα.
1. Δώδεκα γυναίκες που ζουν στη Βρετανία, οι περισσότερες μαύρες ή μιγάδες, κάθε ηλικίας, πλούσιες και φτωχές, με διαφορετικούς χαρακτήρες και σεξουαλικούς προσανατολισμούς, έχουν βιώσει από μικρή ηλικία τις κοινωνικές διακρίσεις, τη ρατσιστική συμπεριφορά και τις καθημερινές δυσκολίες. Οι ιστορίες τους για τους φίλους, την οικογένεια, τους εραστές και τις ερωμένες πλέκονται πάνω στην αναζήτηση ενός καλύτερου μέλλοντος σε μια διαρκώς μεταβαλλόμενη πολυεθνική κοινωνία.
Η Μπερναρντίν Εβαρίστο (γενν. 1959), από Αγγλίδα μητέρα και Νιγηριανό πατέρα, μεγάλωσε στο Λονδίνο όπου ζει και διδάσκει δημιουργική γραφή. Είναι η πρώτη έγχρωμη συγγραφέας που γι’ αυτό το βιβλίο τιμήθηκε με το βραβείο Booker (2019).
2. Αυτό είναι ένα βιβλίο που δεν υπογράφει μία γυναίκα, αλλά 100. Το «Είμαι επικίνδυνη» περιέχει ιστορίες από 100 γυναίκες με διαφορετικές ηλικίες, επαγγέλματα, οικογένειες, αξίες, ρίζες, επιλογές, που τόλμησαν να τις καταθέσουν με ειλικρίνεια και ελευθερία. Οικειοποιήθηκαν την ταμπέλα που έχει χρησιμοποιηθεί ανά τους αιώνες για να ορίσει γυναίκες που τολμούσαν να είναι διαφορετικές και δημιούργησαν ένα μοναδικό μωσαϊκό ιστοριών που σοκάρουν, συγκινούν, αφυπνίζουν, προκαλούν ρίγη ταύτισης και αυθόρμητες κραυγές διαφωνίας, αλλά πάνω απ’ όλα ξεσκεπάζουν τις πραγματικότητες που πολλές φορές αγνοούμε και αμφισβητούμε όταν δεν μοιάζουν με τη δική μας.
Το σημαντικότερο όλων, είναι ότι τα έσοδα από την πώληση του βιβλίου, που κυκλοφορεί στα ελληνικά από τις εκδόσεις “Key Books” θα διατεθούν για την αρωγή οργανισμών που υποστηρίζουν γυναίκες που έχουν υποστεί έμφυλη βία. Μια ιδέα και πρωτοβουλία της Women Act σε συνεργασία με την αθηΝΕΑ, με την υποστήριξη του Women on Top.
Μην το σκέφτεσαι, αγόρασέ το.
3. Η ελληνική λογοτεχνία κρύβει, βέβαια τα δικά της διαμάντια. Το μυθιστόρημα «Δραπέτες του Ονείρου» της Αγγελικής Μπούλιαρη και η ηρωίδα της, η Ευρυδίκη, θα σου θυμίσει σίγουρα κομμάτια της δικής μας κοινωνίας που με νύχια και με δόντια παλεύουμε να φέρουμε μπροστά. Τα καλά κρυμμένα μυστικά που με ορμή αυτή την περίοδο φέρνουμε στο φως μαζί με τις πληγές μας, η ενδοοικογενειακή βία, η γυναίκα μόνιμα σε «δεύτερη μοίρα» μέσα στην «αγία» ελληνική οικογένεια, είναι μερικά από τα θέματα που θίγει η συγγραφέας στο βιβλίο της. Ένα βιβλίο που σε ταξιδεύει στη ζωή της Ευριδίκης και μαζί στις κοινωνικές αλλαγές των τελευταίων δεκαετιών στην Ελλάδα.
Από τη γέννησή της ακόμη η Ευρυδίκη βιώνει την πατρική απόρριψη…
Σε ηλικία πέντε ετών παραχωρείται, ως “ανιψιά”, στον υποψήφιο βουλευτή Θεοδόση Σπηλιόπουλο και στη σύζυγό του Ευγενία, που είναι άτεκνοι. Καθώς μεγαλώνει, η αυστηρή Ευγενία την αντιμετωπίζει ως απειλή για την καριέρα του συζύγου της και την κοινωνική τους θέση. Ακολουθεί ο γάμος της από συνοικέσιο και με τη θερμή συναίνεση του πατέρα της, με τον πολύ μεγαλύτερό της Χαράλαμπο, ο οποίος την οδηγεί σε μια τρίτη οικογένεια. Αποκτά δύο κόρες. Η Ευρυδίκη βιώνει τη λεκτική, ψυχολογική και σωματική βία μέσα στον γάμο. Αντιλαμβάνεται όχι μόνο ότι καμία από τις τρεις οικογένειές της δεν μπορεί να τη στηρίξει, αλλά επιπλέον καθεμιά τους κρύβει και ένα “στοιχειό” για εκείνην, το οποίο καλείται να βρει το θάρρος να αντιμετωπίσει.
Το ένστικτο της αυτοσυντήρησης ξυπνά, ενώ ταυτόχρονα εμφανίζεται και ο έρωτας στο πρόσωπο ενός συνομηλίκου της. Η ώρα να κάνει γενναία βήματα για να κερδίσει, επιτέλους, τη ζωή της, έχει έρθει.