Και ενώ οι περισσότεροι θα έπρεπε να είμαστε ξεκούραστοι, γεμάτοι ενέργεια και όρεξη για την νέα χρονιά, στην πραγματικότητα, συνήθως, επικρατεί ένα συναίσθημα άγχους, η σκέψη της ανεπιθύμητης αλλά αναγκαίας οργάνωσης της καθημερινότητας από την αρχή και η αγωνία για την επιστροφή σε ένα κουραστικό ωράριο.
Αν και οι επιστήμονες της ψυχικής υγείας δεν αποδέχονται επισήμως τον όρο αυτό στις διεθνείς ταξινομήσεις, τοσύνδρομο άγχους μετά τις διακοπές, (Post-Vacation Stress Syndrome), είναι αυτό που μας συμβαίνει.
Το σύνδρομο αυτό μπορεί να εκδηλωθεί με διάφορους τρόπους και συνήθως τις πρώτες μέρες της επιστροφής μας από τις διακοπές.
Πρόκειται στην ουσία για μία σειρά συμπτωμάτων -κι όχι για μία επίσημη ταξινομημένη διαταραχή, όπως είπαμε- με κύριο χαρακτηριστικό τη γενικότερη αίσθηση δυσφορίας του ατόμου ως αποτέλεσμα της δυσκολίας του να προσαρμοστεί στις απαιτήσεις της δουλειάς, τις υποχρεώσεις και τα καθήκοντα της καθημερινότητας, μόλις τελειώσουν οι καλοκαιρινές διακοπές και χρειάζεται να επιστρέψει σε αυτά. Το συναίσθημα αυτό της δυσφορίας είναι ένα άκρως φυσιολογικό φαινόμενο έκφρασης stress μετά από περιόδους χαλάρωσης και πριν την ένταξη στην καθημερινότητα και τις ευθύνες της.
Είναι λοιπόν μια μορφή εποχικής δυσθυμίας, η οποία μπορεί να γίνει ακόμη πιο έντονη την περίοδο που διανύουμε που λόγω του κινδύνου διασποράς της πανδημίας αλλά και λόγω οικονομικών δυσκολιών, πολύ μεγάλο μέρος του κόσμου επέλεξε να μην ταξιδέψει καθόλου.
Σε κάθε περίπτωση υπάρχουν κάποιες συγκεκριμένες ενδείξεις και σημάδια αναγνώρισης της «μελαγχολίας της επιστροφής». Ας δούμε ποια είναι τα συμπτώματα του συνδρόμου του άγχους των διακοπών:
• Αίσθημα κούρασης
• Έντονη νευρικότητα και συχνός εκνευρισμός
• Αυξημένη ή μειωμένη όρεξη
• Αίσθημα στεναχώριας-μελαγχολίας
• Δυσκολία στη συγκέντρωση
• Διαταραχές στις συνήθειες ύπνου (αυπνία ή υπνηλία)
Οι διακοπές αποτελούν ένα καλό κίνητρο για κάθε εργαζόμενο. Ωστόσο, ακόμη και μια τέτοια δύσκολη εποχή κρίσης και πιεστικών καταστάσεων, δεν θα έπρεπε να αποτελούν το μοναδικό προσωπικό κίνητρο. Δεν είναι υγιές δηλαδή για έναν άνθρωπο να βρίσκεται σε κατάσταση αναμονής τη μισή χρονιά για τις διακοπές του και την άλλη μισή να στεναχωριέται που τελείωσαν.
Σε κάθε περίπτωση, κάθε μικρό ή μεγάλο πρόβλημα, έχει και την κατάλληλη λύση και στην προκειμένη περίπτωση, αυτό το αρνητικό συναίσθημα μπορεί εύκολα να εξαλειφθεί αν ακολουθήσουμε κάποια μικρά tip.
• Ξεκινήστε σιγά –σιγά.
Μπορείτε να ξεκινήσετε από το πιο απλό και ταυτόχρονα πιο δύσκολο από όλα: αρχίστε να κάνετε θετικές σκέψεις και επιστρέψτε στους καθημερινότητα σας με αργούς ρυθμούς. Μια πολύ καλή πρακτική που μπορεί να βοηθήσει σε αυτό, είναι να επιστρέψετε από τις διακοπές σας 1-2 μέρες νωρίτερα, ώστε να έχετε το χρόνο να τακτοποιήσετε την βαλίτσα και τον προσωπικό σας χώρο και να προσαρμοστείτε ομαλά στην επιστροφή σας στο γραφείο.
Αναπολήστε
Πριν ξεκινήσετε για τη δουλειά, θυμηθείτε πόσο όμορφα περάσατε και φέρτε στο νου σας μία συγκεκριμένη εικόνα, όπως η καταγάλανη ακρογιαλιά που κολυμπούσατε. Προσπαθήστε να «ξαναζωντανέψετε» τις αναμνήσεις σας ανακαλώντας όσο το δυνατόν περισσότερες λεπτομέρειες όπως χρώματα, ήχους, μυρωδιές. Κρατήστε μια «αποθήκη» εικόνων στο μυαλό σας και χρησιμοποιήστε τες κάθε φορά που ‘’ζορίζεστε’’.
• Μιλήστε με τους συναδέλφους σας.
Πριν και κατά την επιστροφή σας στην επαγγελματική καθημερινότητα αφιερώστε λίγο χρόνο να επανασυνδεθείτε με το περιβαλλον της δουλειάς σας.
- Επανασυνδεθείτε με φίλους και συγγενείς.
Μιλήστε για τις διακοπές σας, ρωτήστε για τις δικές τους και απολαύστε – έστω και μέσω της συζήτησης – την αίσθηση της χαλάρωσης και της ξεκούρασης που είχατε.
- Κανονίστε μια ευχάριστη δραστηριότητα μετά την δουλειά.
Είναι πολύ σημαντικό να συνεχίσουμε να βρισκόμαστε σε δραστηριότητες που αντλούμε ευχαρίστηση.
• Οργανώστε μία μικρή εξόρμηση
Μια μικρη απόδραση ή μια μονοήμερη εκδρομή σε κάποιο κοντινό προορισμό, μας επανασυνδέει ευχάριστα.
• Δραστηριοποιήσου.
Βάλε άσκηση στην καθημερινότητα σου ή ξαναπροσάρμοσε την διατροφή σου, που συνήθως στις διακοπές «χαλάει».
• Διαλογισμός και γιόγκα
Σύμφωνα με μια Καναδική έρευνα, τα άτομα που παρακολουθούν τακτικά κάποιο πρόγραμμα διαλογισμού έχουν χαμηλότερα επίπεδα στρες και μελαγχολίας, ενώ δεν παρουσιάζουν απότομες αλλαγές διάθεσης κι εκρήξεις επιθετικής συμπεριφοράς. Σύμφωνα με τους ειδικούς, 20 λεπτά διαλογισμού την ημέρα είναι αρκετά για ηρεμία και εσωτερική γαλήνη….
- Αντλήστε ικανοποίηση
Οι δικοί μας άνθρωποι, φίλοι, οικογένεια, και τα καθημερινά πράγματα που μας ευχαριστούν θα βοηθήσουν ώστε η μελαγχολία μετά τις διακοπές να φύγει ευκολότερα και γρηγορότερα…
Γενικότερα, για αυτή τη νέα χρονιά, όσο δύσκολη και αν προμηνύεται, προσπαθήστε να βάλετε νέο στόχο να δημιουργήσετε μια ζωή, στην όποια θα έχετε πολλές δραστηριότητες που σας ευχαριστούν, όπως, συμμέτοχη στα κοινά, θέατρα, σινεμά, καφέ, φαγητό, περπάτημα, βόλτα με φίλους, μια αγαπημένη ταινία με παρέα, συγκεντρώσεις φίλων, κ.α.
Αν τα συμπτώματα συνοδεύονται και από άλλη διαταραχή (κατάθλιψη, γενικευμένη αγχώδη διαταραχή κτλ) ή αν τα συμπτώματα εμμένουν η βοήθεια ενός επαγγελματία ψυχικής υγείας είναι απαραίτητη.
Στόχος για τη νέα χρονιά που ξεκινά; Μια γεμάτη ζωή που δεν αναμένει μόνο τις διακοπές για να γεμίσει… στο χέρι μας είναι!
Ελίνα Τρωγάδα
B.Sc. Ψυχολόγος Ψυχοθεραπεύτρια
Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας παιδιών , εφήβων & ενηλίκων
τηλ. Επικοινωνιας
6978268826
2261020781