Ένα κορίτσι δικό μας, ένα κορίτσι από τον Ορχομενό που όσοι πήγαμε σχολείο εκεί το θυμόμαστε πάντα, φιλοξενεί σήμερα το La Figura.
Η Λήδα Ρουμάνη, η στιχουργός αλλά και το δεξί χέρι της Ελευθερίας Αρβανιτάκη, μας μιλάει για την σχέση της με τη μουσική και την τελευταία δουλειά της Ελευθερίας σε στίχους δικούς της και μουσική του Θέμη Καραμουρατίδη «Τα Μεγάλα Ταξίδια».
-Γεννήθηκες και μεγάλωσες στον Ορχομενό. Ποιες είναι οι αναμνήσεις σου από τον τόπο σου; Έχεις κρατήσει επαφή με φίλους της παιδική σου ηλικίας;
Στον Ορχομενό είναι το σπίτι που μεγάλωσα. Ένα σπίτι ζεστό, ανοιχτό, γεμάτο κόσμο συνέχεια και γιατί η οικογένειά μου ήταν πολυπληθής αλλά και γιατί οι γονείς μου είχαν έντονη κοινωνική ζωή. Ένιωθα πάντα ασφαλής εκεί, ακόμα και στην ενήλικη ζωή μου όταν όλα έμοιαζαν δύσκολα πάντα είχα το σπίτι μου εκεί ως καταφύγιο, ιδίως με την παρουσία της μητέρας μου εκεί. Ενώ υποφέρω από αϋπνίες πάντα στον Ορχομενό κοιμόμουνα καλά! Από την άλλη ο Ορχομενός με “στένευε”, τον ένιωθα περιοριστικό – και ήταν – σε επίπεδο δυνατοτήτων και διεξόδων.Ευγνωμωνώ τους γονείς μου όμως γιατί είχαν αντιληφθεί την ανάγκη μου για να βγω από τα όρια του χωριού κι όχι μόνο δεν το περιόρισαν αλλά το ενίσχυσαν κιόλας. Έχω κρατήσει επαφή με κάποιους ανθρώπους πολύ αγαπημένους ναι, αλλά δεν ανεβαίνω στο χωριό συχνά. Ειδικά μετά το θάνατο και της μητέρας μου έχουν αραιώσει πολύ οι επισκέψεις.
-Σε κάποια συνέντευξη σου διάβασα πως έχεις σπουδάσει ψυχολογία στην Αγγλία. Πόσο σε επηρέασαν αυτές οι σπουδές στην μετέπειτα πορεία σου στην μουσική αλλά και στιχουργικά;
Δεν επηρέασαν την πορεία μου στην μουσική και την στιχουργική οι σπουδές μου ειδικά. Με βοήθησαν και με συνδιαμόρφωσαν γενικά. Δε μετανιώνω για τις σπουδές μου στην ψυχολογία γιατί με “άνοιξαν” κι άλλο.
Πόσο σημαντική είναι για σένα η μουσική και ποια ήταν τα ακούσματα που σε οδήγησαν να ασχοληθείς περισσότερο με αυτή;
Δε μπορώ να φανταστώ τον κόσμο μας χωρίς μουσική, πόσο μάλλον τη δική μου ζωή χωρίς την μουσική. Η μουσική ήταν για μένα πάντα παρέα, τρόπος έκφρασης κι ένα σύμπαν που με ξεκούραζε. Η μητέρα μου ειδικά άκουγε πολλή μουσική κι έχει και μια τεράστια συλλογή από βινύλια στο χωριό. Από μικρή έκανα μαθήματα πιάνου και μπήκα και στην τοπική φιλαρμονική. Εμπειρικά έμαθα και κιθάρα γιατί βόλευε στις παρέες κι έμαθα και ακορντεόν. Έχω περάσει άπειρες ώρες παίζοντας και ακούγοντας μουσική. Κι έχω την ευτυχία να βιοπορίζομαι από την μουσική καθώς εδώ και 21 χρόνια είμαι στενή συνεργάτιδα της Ελευθερίας Αρβανιτάκη κι εμπλέκομαι σε όλο το φάσμα της καλλιτεχνικής της δραστηριότητας – παρ’ όλο που στις μέρες της πανδημίας όλοι όσοι ασχολούμαστε με τον πολιτισμό βιώνουμε μια τεράστια απαξίωση και οικονομική καταστροφή, για να μη θίξω την οικονομική δυσχέρεια στον χώρο των δημιουργών και της πνευματικής ιδιοκτησίας. Για να απαντήσω το τελευταίο σκέλος της ερώτησης δεν με οδήγησαν συγκεκριμένα ακούσματα στο να ασχοληθώ με την στιχουργική και την μουσική γενικότερα, αλλά μάλλον η μαγεία της ίδιας της μουσικής – με τη βοήθεια της συγκυρίας της γνωριμίας μου με την Ελευθερία Αρβανιτάκη.
Θυμάσαι τον εαυτό σου πότε ξεκίνησε την ενασχόληση με το γράψιμο και τι σε οδήγησε σε αυτό;
Νομίζω στο δημοτικό είχα γράψει το πρώτο μου ποιηματάκι και μάλιστα το είχα γράψει για τη νονά μου τη Νίνα. “Έχω μια γλυκειά νονά / που μένει στην Κυψέλη / Νίνα τη φωνάζουν / και βάζει στον καφέ της μέλι”. Ακόμα το θυμάμαι!
-Ποιο πρόσωπο εμπιστεύθηκες για να διαβάσει πρώτο τους στίχους σου και τι κριτική έλαβες;
Στο πανεπιστήμιο σκαρώναμε τραγούδια με δυο καλούς μου φίλους από τον Καβάλα, τον Δημήτρη και το Νίκο. Παίζαμε συχνά μουσική, γουστάραμε. Οπότε μάλλον αυτοί ήταν οι πρώτοι μου αναγνώστες. Στην μετέπειτα φάση, η Ελευθερία Αρβανιτάκη ήταν αυτή που διάβασε πρώτη στίχους μου και που μου έδωσε συμβουλές για την τέχνη της στιχουργικής.
Ποιο ήταν το πρώτο σου στιχούργημα που μελοποιήθηκε;
Το “Πάρε με αγκαλιά και πάμε” αλλά στην συγκεκριμένη περίπτωση έγραψα πάνω στην μουσική του Μιχάλη Χατζηγιάννη.
-Πριν την συνεργασία σου με την Ελευθερία Αρβανιτάκη είχες ονειρευτεί ποτέ ότι θα άκουγες τους στίχους σου σε τραγούδι στο ραδιόφωνο και σε συναυλίες;
Όχι βέβαια. Ούτε αφού ξεκίνησα να δουλεύω με την Ελευθερία με την ιδιότητα της βοηθού της στην αρχή το περίμενα. Αλλά έγινε τελικά και είμαι ευγνώμων. Βέβαια, τίποτα δεν είναι δεδομένο. Δεν χαρίζεται η Αρβανιτάκη αν κάτι δεν το πιστεύει και είναι και πολύ αυστηρή.
-Θα σου ζητήσω να ξεχωρίσεις κάποια από τα τραγούδια σου. Ποιο είναι αυτό που ακούτε συνέχεια στο σπίτι;
Κανένα δεν ακούμε στο σπίτι μου. Στο σπίτι παίζει κυρίως ξένη και κλασσική μουσική. Αν πρέπει να ξεχωρίσω κάποιο τραγούδι θα πω για το “Πάρε με αγκαλιά και πάμε” που είναι κάτι σαν το “τυχερό μου αστέρι”, θα μιλήσω επίσης για το “Κρατήσου από μένα”, ένα τραγούδι που έκαναν ντουέτο η Ελευθερία Αρβανιτάκη και ο Βασίλης Παπακωνσταντίνου σε μουσική Θέμη Καραμουρατίδη και για το πρόσφατο “Τα μεγάλα ταξίδια” που “βάφτισε” και τον δίσκο μας με την Ελευθερία και τον Θέμη.
Τι είναι πηγή έμπνευσης για σένα;
Tα πάντα. Μια βόλτα. Ένας ήχος. Ένα πρόσωπο. Μια κατάσταση. Μια εικόνα. Δυο λέξεις. Μια σκηνή από ταινία. Μια ιστορία που θα ακούσω και κάτι θα μου κλικάρει. Ένα ηλιοβασίλεμα. Ένα ταξίδι. Μια σχέση.
Ποια ήταν η πρώτη στιχουργικά συνεργασία σου με την Ελευθερία; Και πώς προέκυψε κάτι τέτοιο;
Το “Πάρε με αγκαλιά και πάμε”. Όταν μάζευε τραγούδια για το άλμπουμ “Όλα στο φως” η Ελευθερία είχε αυτή την μελωδία του Μιχάλη Χατζηγιάννη στη διάθεσή της κι έψαχνε στίχους. Ζήτησα να δοκιμάσω κι της έδειξα τον στίχο. Και το διάλεξε ανάμεσα σε δυο-τρεις ακόμα υποψηφιότητες. Τόσο απλά.
-Μαζί με τον συνθέτη Θέμη Καραμουρατίδη, υπογράφετε τον τελευταίο δίσκο της Ελευθερίας Αρβανιτάκη με τίτλο «Τα μεγάλα ταξίδια». Πες μας λίγα λόγια για αυτή την συνεργασία. Ήταν μια ιδέα της Αρβανιτάκη, μια και έχετε ξανασυνεργαστεί με τον Καραμουρατίδη στο παρελθόν;
Με τον Θέμη Καραμουρατίδη γνωριστήκαμε τον Ιούνιο του 2011. Τον πήρα τηλέφωνο, του είπα “γεια είμαι η Λήδα Ρουμάνη και θα ήθελα να σου στείλω έναν στίχο που έχω γράψει για την Ελευθερία Αρβανιτάκη”. Τον ξάφνιασα, αλλά ήταν πολύ ανοιχτός. Ήταν σούρουπο όταν του ‘στειλα τον στίχο και το επόμενο ξημέρωμα είχε γράψει το “Πόσα περάσαμε”, το οποίο και τελικά μπήκε στο άλμπουμ “9+1 Ιστορίες” της Ελευθερίας, όπου τελικά γράψαμε μαζί τα έξι από τα δέκα τραγούδια του δίσκου. Γράψαμε επίσης για την Γιώτα Νέγκα και για την Μελίνα Κανά και γενικά έχουμε βρει μεταξύ μας έναν πολύ καλό ρυθμό. Με έχει βοηθήσει και στηρίξει πολύ ο Θέμης στο κομμάτι αυτό, “το’χω πει και πάντα θα το λέω”, που λέει και το τραγούδι. Η ιδέα για έναν ολόκληρο δίσκο με την Ελευθερία ήταν δική του.
Κλείνοντας την κουβέντα μας θα ήθελα να μας αφιερώσεις κάτι…
Αν είναι να αφιερώσω ένα δικό μου στίχο, θα σας έλεγα το “Δεν έγινε ο κόσμος για να ‘μαστε μόνοι, κρατήσου από μένα και δες ξημερώνει” κι αυτό γιατί μαζί είναι καλύτερα, γιατί το μαζί έχει μεγάλη δυναμική και μεγάλη ουσία. Ευχαριστώ πολύ για την φιλοξενία.