Καθημερινές συμπεριφορές που παρατηρώ, βλέπω, αφουγκράζομαι, ακούω…τροφή και αφορμή για σκέψεις…

Στις μέρες μας ακούγεται πολύ η λέξη ΄΄ Φασισμός ΄΄ και στην καθημερινότητα μας τον βιώνουμε ποικιλότροπα. Ετυμολογικά προέρχεται από τη λατινική λέξη fasces (δέσμη-δεμάτι) που στην αρχαία Ρώμη ήταν ένα δεμάτι με ράβδους (βέργες) που συνδέονταν με ένα τσεκούρι. Ήταν το σύμβολο της εξουσίας των Ρωμαίων Μαγίστρων δηλαδή των ανώτατων αξιωματούχων που είχαν τεράστιες εξουσίες στο αντικείμενο τους περίπου όπως οι σημερινοί υπουργοί. Το σύμβολο αυτό το κουβαλούσαν οι συνοδοί του Μαγίστρου και μπορούσαν να δείρουν η να σκοτώσουν ένα πολίτη με αυτό αν το ζητούσε ο Μάγιστρος ως ποινή. Ο συμβολισμός της δέσμης ραβδών με τσεκούρι συμβολίζει την «ισχύ εν τη ενώσει» διότι μία ράβδος σπάει εύκολα ενώ πολλές αντέχουν και μάλιστα με το τσεκούρι που έχουν δεμένο πάνω τους μπορούν να επιτεθούν η να ανταποδώσουν.

Στις μέρες μας ο  φασισμός και ο ρατσισμός– συγκοινωνούντα δοχεία – αποτελούν φαινόμενα  που έχουν  εισχωρήσει στην καθημερινότητά μας και στην ζωή μας σε μεγάλο βαθμό και αναπτύσσονται σε  διάφορα πεδία, όπως στην οικονομία, στην πολιτική, στην θρησκεία και τον πολιτισμό, μεταξύ εθνών και κοινωνικών ομάδων, στην εκπαίδευση, στην υγεία και στην οικογένεια, και έχει διάφορα χαρακτηριστικά.

Είναι όμως  προβλήματα όχι μόνο κοινωνικά αλλά κυρίως ατομικά , και επηρεάζουν  πολλές εκφάνσεις της ζωής μας, και μάλιστα πολλές φορές καθοριστικά.

Φασίστας ή Ρατσιστής γίνεσαι, δεν γεννιέσαι.

 Επιστημονικά και αποδεδειγμένα δεν υπάρχει καμία φυλή ανώτερη από τις άλλες σε επίπεδο γενετικό ή βιολογικό, και το ίδιο ισχύει για τις επιμέρους στοχοποιημένες ομάδες.

H βία άλλωστε είναι θέμα ορισμού και αντίληψης, και βία είναι πολλές εικόνες της κοινωνίας στην οποία ζούμε.

Η καθημερινότητα του πολίτη, όταν τα μέλη της κοινωνίας μες στην οποία ζει δεν έχουν παιδαγωγηθεί σωστά από την οικογένεια και το σχολείο, ούτε έχουν διαμορφώσει μια δημοκρατική συνείδηση “του πολίτη” , δεν είναι σπάνιο να εκτρέφεται από φασιστικές συμπεριφορές. Ανεπαίσθητες μεν, αλλά πραγματικές και “φυσιολογικές” για τους περισσότερους. Λέμε “ανεπαίσθητες”, γιατί μεγαλύτερη προσβολή για μια σωστή δημοκρατία δεν είναι άλλη από τον εθισμό των πολιτών της στην κρυφή (έμμεση ή άμεση) ατιμωρησία των αντιδεοντολογικών συμπεριφορών τους.

 Ώστε, μια επαναλαμβανόμενη παρανομία ή συμπεριφορά εύκολα να γεννά φασιστοειδή του τύπου «Θα σε κανονίσω!», ή «Ξέρεις ποιος είμαι εγώ;»

Φτάσαμε στο σημείο να ανεχόμαστε αδιαμαρτύρητα οποιοδήποτε καταδυναστευτικό, εξοντωτικό και βίαιο μέτρο!

Άλλωστε  ένα από τα κατορθώματα του καθημερινού φασισμού είναι η δημιουργία της απάθειας (ή του τρόμου). Και φράσεις αφοπλιστικές όπως, «καλά τους κάνανε», ή «έτσι γίνεται, τι να κάνουμε;» κυριαρχούν ως… σωστές και λογικοφανείς! Οι συνειδήσεις γύρω μας κοιμούνται  ύπνο βαθύ, αφού εδώ και δεκαετίες μάθαμε να θεωρούμε κάθε νομιμόφρονα πολίτη γραφικό τύπο. Άρα, εξαίρεση!

ΕΓΩ θα διορθώσω (σώσω) την Ελλάδα;», λέμε.

Κι όμως ! Αυτή η κοινωνία, αν και πνέει τα λοίσθια, συνεχίζει βοηθούμενη κι απ’ το σαθρό πολιτικό σύστημα να συντηρεί τη φοροδιαφυγή, την ανισότητα μπροστά στους νόμους, την ατιμώρητη φοροκλοπή, τη συνεχή υποβάθμιση των υπηρεσιών υγείας… Αυτή η κοινωνία δεν επέτρεψε, άραγε, να απονεκρωθεί το μόνο αντίδοτο στον καθημερινό φασισμό και τη βία, που είναι η Παιδεία;… Μια τέτοια κοινωνία που δεν εμπιστεύεται πια θεσμούς όπως η Δικαιοσύνη, η Εκκλησία, η Αστυνομία, η πολιτική και γενικά κανένα…, γιατί να μην είναι φυτώριο φασιστικών νοοτροπιών; 

Δανείζομαι τα λόγια του Μάνου Χατζηδάκη… Η μόνη αντιβίωση για την καταπολέμηση του κτήνους που περιέχουμε είναι η Παιδεία. Η αληθινή παιδεία και όχι η ανεύθυνη εκπαίδευση και η πληροφορία χωρίς κρίση και χωρίς ανήσυχη αμφισβητούμενη συμπερασματολογία. Αυτή η παιδεία που δεν εφησυχάζει ούτε δημιουργεί αυταρέσκεια στον σπουδάζοντα, αλλά πολλαπλασιάζει τα ερωτήματα και την ανασφάλεια. Όμως μια τέτοια παιδεία δεν ευνοείται από τις πολιτικές παρατάξεις και από όλες τις κυβερνήσεις, διότι κατασκευάζει ελεύθερους και ανυπότακτους πολίτες μη χρήσιμους για το ευτελές παιχνίδι των κομμάτων και της πολιτικής.

Οι πολίτες έχουν χρέος να ασχολούνται με τα κοινά και να ενδιαφέρονται για την πολιτική.

Οι πολίτες έχουν χρέος να φροντίζουν την ψυχή τους και το μυαλό τους, να επιζητούν την γνώση και να αποφεύγουν τα σκουπίδια.

“Μας πρόδωσαν οι πολιτικοί” λένε οι πολίτες.

Ναι, αλλά πολύ πριν, οι πολίτες είχαν προδώσει τους εαυτούς τους.

Το πρώτο δεν θα είχε συμβεί, αν δεν είχε συμβεί το δεύτερο.

Ο φασισμός είναι εδώ. Μέσα μας.

Γεωργία Καρβούνη -Λιάσκου

Δικηγόρος, Πρόεδρος του Συλλόγου Γυναικών Αγ. Νικολάου Λιβαδειάς